બિન-સરકારી સંસ્થા એસોસિએશન ફોર ડેમોક્રેટિક રિફોર્મ્સ (ADR) એ મંગળવારે આ રિપોર્ટ જાહેર કર્યો છે. આ અહેવાલમાં નાણાકીય વર્ષ 2021-22માં પ્રાદેશિક રાજકીય પક્ષોએ અજાણ્યા સ્ત્રોતોથી 887.55 કરોડ રૂપિયાની કમાણી કરી છે, જે તેમની કુલ આવકના 76 ટકા છે. આ આંકડાઓ પરથી સ્પષ્ટ થાય છે કે 2020-21ની સરખામણીમાં અજાણ્યા સ્ત્રોતોમાંથી રાજકીય પક્ષોની આવક વધી છે. 2020-21માં આ આવક રૂ. 530.70 કરોડ હતી અને તેમાંથી રૂ. 263.93 કરોડ (49.73 ટકા) અજાણ્યા સ્ત્રોતોમાંથી આવી હતી.
Advertisement
Advertisement
જે રિપોર્ટ સામે આવ્યો છે તે મુજબ પ્રાદેશિક પક્ષોએ ઈલેક્ટોરલ બોન્ડ દ્વારા સૌથી વધુ પૈસા મેળવ્યા છે. આ કુલ રકમના 93.26 ટકા (827.76 કરોડ) છે. 27 પ્રાદેશિક પક્ષોએ કુપનના વેચાણ દ્વારા 4.32 ટકા અને સ્વૈચ્છિક યોગદાન દ્વારા 2.40 ટકા ભંડોળ એકત્ર કર્યું છે. આ રિપોર્ટ માટે 54 પ્રાદેશિક (માન્ય) રાજકીય પક્ષોને ધ્યાનમાં લેવામાં આવ્યા હતા. પરંતુ તેમાંથી માત્ર 28 લોકોએ તેમના વાર્ષિક ઓડિટ અને ડોનેશન રિપોર્ટ્સ સબમિટ કર્યા હતા, જ્યારે બાકીના પક્ષોએ બેમાંથી માત્ર એક રિપોર્ટ સબમિટ કર્યો હતો.
ADR રિપોર્ટ અનુસાર, 20,000 રૂપિયાથી વધુના દાનને જાણીતા સ્ત્રોતોમાંથી આવક તરીકે વ્યાખ્યાયિત કરવામાં આવી છે કારણ કે પ્રાદેશિક પક્ષો દ્વારા ચૂંટણી પંચને સબમિટ કરવામાં આવેલી માહિતીમાં તેમના દાતાઓની વિગતો ઉપલબ્ધ છે. અઘોષિત સ્ત્રોતો આ પક્ષો દ્વારા તેમના વાર્ષિક ઓડિટ અહેવાલોમાં જાહેર કરાયેલ આવક છે, પરંતુ આવકના સ્ત્રોતનો ઉલ્લેખ કરતા નથી. રાજકીય પક્ષોએ 20,000 રૂપિયાથી ઓછી રકમનું દાન આપતી વ્યક્તિઓ અથવા સંસ્થાઓ અને ચૂંટણી બોન્ડ દ્વારા દાન આપનારાઓના નામ જાહેર કરવાની જરૂર નથી.
ADRએ જણાવ્યું હતું કે આવા અઘોષિત સ્ત્રોતોમાં ચૂંટણી બોન્ડ, કૂપનનું વેચાણ, રાહત ભંડોળ, પરચુરણ આવક, સ્વૈચ્છિક યોગદાન અને મીટિંગ્સમાંથી યોગદાનનો સમાવેશ થાય છે. આવા સ્વૈચ્છિક દાતાઓની વિગતો જાહેરમાં ઉપલબ્ધ નથી. ADRએ કહ્યું કે અજ્ઞાત સ્ત્રોતોમાંથી રાજકીય પક્ષોની કુલ આવક રૂ. 887.55 કરોડ છે, જે તેમની કુલ આવકના 76.15 ટકા છે. રૂ. 887.55 કરોડમાંથી 93.26 ટકા અથવા રૂ. 827.76 કરોડ ચૂંટણી બોન્ડ દ્વારા પ્રાપ્ત થયા હતા.
રિપોર્ટ અનુસાર, નાણાકીય વર્ષ 2021-22માં 27 પ્રાદેશિક રાજકીય પક્ષોની કુલ આવક રૂ. 1,165.58 કરોડ છે, જ્યારે જાણીતા દાતાઓ પાસેથી રાજકીય પક્ષોની કુલ આવક રૂ. 145.42 કરોડ છે, જે તેમની કુલ આવકના 12.48 ટકા છે. સૌથી વધુ આવક જાહેર કરનાર ટોચના પક્ષોમાં DMK (60.0168 કરોડ), BJD (291.096 કરોડ), TRS (153.037 કરોડ), YSR કોંગ્રેસ (600168 કરોડ) અને JDU (48.3617 કરોડ)નો સમાવેશ થાય છે. ડીએમકે, એમએનએસ અને એનડીએફ પક્ષો જેવા પ્રાદેશિક પક્ષોએ પણ વીસ હજારથી ઓછા દાનની વિગતો જાહેર કરી છે.
Advertisement